Της Κίκας Κασινίδου
Στην πρώτη θέση μεταξύ 43 χωρών της Ευρώπης, με τον μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος, κατατάσσονται οι Κύπριοι άνδρες μαζί με τους άνδρες από την Ιρλανδία και τη Μάλτα, ενώ οι Κύπριες γυναίκες βρίσκονται στην 11η ψηλότερη θέση στην Ευρώπη.
Αυτό προκύπτει, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην Κύπρο, από τα ευρήματα της μεγαλύτερης μελέτης που διεξήχθη ποτέ παγκοσμίως για την παχυσαρκία.
Τα αποτελέσματα, ωστόσο, αξιολογούνται ώς πολύ ανησυχητικά παγκοσμίως, καθώς διαπιστώθηκε ότι περισσότεροι από ένας στους 10 άνδρες και μία στις 7 γυναίκες σε όλο τον κόσμο είναι σήμερα παχύσαρκοι. Σε απόλυτους αριθμούς, η παχυσαρκία σήμερα ταλανίζει 640 εκατομμύρια άτομα.
Επικεφαλής της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 700 ερευνητές από όλο τον κόσμο, ήταν επιστήμονες από το Imperial College του Λονδίνου. Ανάμεσα στους ερευνητές ήταν και οι Κύπριοι δρ Παναγιώτης Γιάλλουρος, επισκέπτης αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου και ο δρ Σάββας Σάββα από το Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο «Υγεία του Παιδιού».
Η ερευνητική ομάδα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του Πανεπιστημίου Κύπρου, ανέλυσαν μετρήσεις του βάρους και του ύψους σχεδόν 20 εκατομμυρίων ενηλίκων που προέρχονταν από τις περισσότερες χώρες του κόσμου και δημιούργησε χάρτες και πίνακες που δείχνουν τα δεδομένα στην κάθε χώρα και πώς συγκρίνονται μεταξύ τους.
Επίσης, οι ερευνητές υπολόγισαν και συνέκριναν τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) σε ενήλικες άνδρες και γυναίκες από το 1975 έως το 2014.
Σημειώνεται ότι ο ΔΜΣ είναι δείκτης του βάρους του κάθε ατόμου σε σχέση με το ύψος του και δείχνει κατά πόσο το βάρος του είναι μέσα στα υγιή όρια. Τα δεδομένα της μελέτης, η οποία δημοσιεύτηκε στο διεθνούς κύρους ιατρικό περιοδικό «The Lancet» στις 2 Απριλίου, κατέδειξαν ότι μέσα σε τέσσερις δεκαετίες η παχυσαρκία παγκόσμια στους άνδρες έχει τριπλασιαστεί, από 3,2% το 1975 σε 10,8% το 2014.
Στο ίδιο διάστημα, η παχυσαρκία στις γυναίκες υπερδιπλασιάστηκε από 6,4% το 1975 σε 14,9% το 2014. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, μεταφράζεται σε 266 εκατομμύρια παχύσαρκους άνδρες και 375 εκατομμύρια παχύσαρκες γυναίκες παγκόσμια το 2014. Παράλληλα, διαφαίνεται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξήσει το μέσο βάρος του κατά περίπου 1,5 kg ανά κάθε δεκαετία μετά το 1975.
Με βάση τα ευρήματα της μελέτης, ποσοστό 2,3% των ανδρών παγκόσμια και 5% των γυναικών πάσχουν σήμερα από σοβαρή παχυσαρκία, η οποία χαρακτηρίζει όσους έχουν ΔΜΣ πάνω από 35 kg/m2. Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, η κατάσταση αυτή είναι γνωστό ότι εκθέτει το άτομο σε σημαντικά αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη διαβήτη, καρδιοπάθειας και καρκίνου.
Σε Κίνα και ΗΠΑ οι περισσότεροι
Ανάλυση των δεδομένων από κάθε χώρα έδειξε ότι οι περισσότεροι παχύσαρκοι άνδρες και γυναίκες ζουν σήμερα στην Κίνα και τις ΗΠΑ, οι οποίες εξακολουθούν να έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό σοβαρά παχύσαρκων ανδρών και γυναικών.
Στην Ευρώπη οι χαμηλότεροι ΔΜΣ καταγράφηκαν για τις μεν γυναίκες στην Ελβετία για τους δε άνδρες στη Βοσνία.
Στην Κύπρο, σύμφωνα με τον δρα Γιάλλουρο, ανάμεσα στο 1975 και 2014 ο μέσος ΔΜΣ στους άνδρες αυξήθηκε κατά 3,9 μονάδες (από 23,9 σε 27,8) και στις γυναίκες κατά 3,2 μονάδες (από 23,2 σε 26,4).
Με βάση τις προβλέψεις των ερευνητών, αν η παγκόσμια τάση του ΔΜΣ των τελευταίων χρόνων συνεχιστεί, το 2025 ποσοστό 18% των ανδρών και 21% των γυναικών παγκόσμια θα είναι παχύσαρκοι.
Παράλληλα, η πιθανότητα να επιτευχθεί ο στόχος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για την παγκόσμια παχυσαρκία (να μην αυξηθεί περαιτέρω η παχυσαρκία το 2025 πάνω από τα επίπεδα του 2010), θα είναι πρακτικά μηδέν.
Χρειάζονται πολιτικές αντιμετώπισης της επιδημίας
Ο επικεφαλής ερευνητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας στο Imperial College καθηγητής, Majid Ezzati, δήλωσε ότι ο αριθμός των ανθρώπων παγκόσμια, των οποίων το βάρος αποτελεί σοβαρή απειλή για την υγεία τους, είναι μεγαλύτερο από ποτέ προηγουμένως.
Η επιδημία της σοβαρής παχυσαρκίας, είπε, είναι πλέον τόσο εκτεταμένη που το κόστος είναι πολύ μεγάλο για να αντιμετωπίζεται με φάρμακα, όπως τα αντι-υπερτασικά ή την αντιδιαβητική θεραπεία ή με μερικές επιπρόσθετες ποδηλατο-λωρίδες.
Χρειάζονται, υπογράμμισε, συντονισμένες παγκόσμιες πρωτοβουλίες, όπως η επανεξέταση των τιμών των υγιεινών τροφών σε σύγκριση με τις ανθυγιεινές τροφές ή η υψηλή φορολόγηση τροφών με μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα και ψηλή επεξεργασία, για να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Καταλήγοντας, εξέφρασε την ελπίδα ότι τα ευρήματα της έρευνας θα πείσουν ότι θα πρέπει να μετακινηθεί η έμφαση από την ατομική ευθύνη στη δικαιοδοσία των κυβερνήσεων για την ανάπτυξη και εφαρμογή πολιτικών για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.